ارائه مدل مکان‌یابی بهینه با رویکرد ژئومارکتینگ (بازاریابی مکان‎محور) در صنعت خرده‌فروشی با استفاده از تحلیل مضمون و معادلات ساختاری تفسیری

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر قدس، ایران

2 استادیار، استاد راهنما، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، ساوه، ایران

3 گروه مدیریت، استاد مشاور، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر قدس، تهران، ایران

4 دکتری، گروه سیستم‌های اطلاعات مکانی، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

چکیده

تصمیم‌گیری در مورد انتخاب مکان فروشگاه،‌ اصلی‌ترین تصمیم استراتژیک خرده‌فروشان در سودآوری بلندمدت به شمار می‌آید. لذا، مدیران و مالکان فروشگاه‌های خرده‌فروشی برای دستیابی به اهداف خود، اقدام به تصمیم‌گیری در زمینه بازار هدف و مکان خرید می‌کنند که این امر در موفقیت یا شکست آن‌ها حائز اهمیت است. بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه مدل مکان‌یابی بهینه با رویکرد ژئومارکتینگ (بازاریابی مکان‎محور) در صنعت خرده‌فروشی با استفاده از تحلیل مضمون و معادلات ساختاری تفسیری می‌باشد. بدین منظور، با 14 نفر از متخصصان و صاحب‌نظران صنعت خرده‌فروشی مصاحبه صورت گرفت که به روش تحلیل مضمون، متن مصاحبه‏ها با نرم‎افزار مکس کیودا تجزیه‌وتحلیل شد. طبق نتایج، 10 مولفه و 82 شاخص شناسایی شد. در نهایت، با مدلسازی ساختاری تفسیری، روابط متقابل و قدرت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آن‌ها بر همدیگر تعیین گردید. با توجه به یافته‌های تحقیق، مکان خرده‌فروشی برای مشتریان از اهمیت بالایی برخوردار است. شرکت‌ها، برای انتخاب مکان ایده‌آل و برنامه‌ریزی فضایی برای صنعت خرده‌فروشی، انتخاب مکان‌های با حداکثر حجم مبادلات تجاری و در نهایت حداکثر کردن سود می‏توانند از رویکرد ژئومارکتینگ استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Developing an Optimal Location Model with a Geomarketing (Location-Based Marketing) Approach in the Retail Industry Using Thematic Analysis & Interpretive Structural Modelling (ISM)

نویسندگان [English]

  • Kobra Sabzali Yamaqani 1
  • Mohammad Ahmadi 2
  • Nader Gharibnavaz 3
  • Ali Sabzali Yameqani 4
1 Department of Management, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahr-e-Qods Branch, Iran
2 Supervisor, Assistant Prof, Department of Business Management, Payame Noor University, saveh, Iran
3 Department of Management, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahr-e-Qods Branch, Tehran, Iran
4 Faculty of Geodesy and Geomatics Engineering, K. N. Toosi University of Technology, Iran
چکیده [English]

Deciding on the store location is the most important strategic decision of retailers for long-term profitability. Therefore, in order to achieve their goals, the managers and owners of retail stores make decisions concerning the target market and the purchase place, both of which are highly important in their success or failure. Therefore, the main purpose of this study is to provide an optimal location model with geomarketing (location-based marketing) approach in the retail industry using thematic analysis and interpretive structural modelling. For this, 14 experts in the retail industry were interviewed, and the content of the interviews was analyzed using MAXQDA software. Based on the results, 10 components and 82 indices were identified. Finally, using structural interpretive modelling, their interrelationships and influence on each other were determined. According to research findings, retail location is of great importance to customers. Companies can use the geomarketing approach to select the ideal location and spatial planning for the retail industry, to select locations with the maximum volume of trade, and ultimately to maximize profits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Optimal Location
  • Geomarketing (Location-Based Marketing)
  • Retail Industry
  • Thematic Analysis
  • Interpretive Structural Modelling (ISM))
  1. Kuo RJ, Chi SC, Kao SS. A decision support system for selecting convenience store location through integration of fuzzy AHP and artificial neural network. Computers in industry. 2002 Feb 1;47(2):199-214.
  2. Baviera-Puig A, Buitrago-Vera J, Escriba-Perez C. Geomarketing models in supermarket location strategies. Journal of Business Economics and Management. 2016 Nov 1;17(6):1205-21.
  3. حسینی، علی؛ اسکندری نوده، محمد؛ حیدری، فاطمه؛ حیدری، رقیه. تحلیل مکانی منطقة 3 شهر رشت با رویکرد انتخاب مکان بهینة استقرار فروشگاه‏های ‏زنجیره‌ای، پژوهش‏های ‏جغرافیای برنامه‌ریزی شهری. 1393، 2(1): 17-29.
  4. Hosseini, A., Eskandari Nodeh, M., Heydari, F., Heydari, R. Spatial analysis of area 3 of Rasht with the approach of choosing the best location for the establishment of chain stores. Urban planning geography research. 2013, 2(1): 17-29. [In Persian]
  5. منصوری موید، فرشته؛ مسیبی، علیرضا؛ خرم، جلال. بررسی اثر انگیزاننده‌های اجتماعی فضای فروشگاهی بر رفتار فرانقشی خریداران در نقطه خرید (مورد مطالعه: فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه)؛ فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین. 1393، 4(2): 191-208.
  6. Mansouri Mouayyed, F., Mosayyebi, A., Khorram, J. Investigating the effect of social motivators of the store space on the trans-role behavior of buyers at the point of purchase (case study: Refah chain stores). Scientific-Research Quarterly of Modern Marketing Research. 2013, 4(2): 191-208. [In Persian]
  7. Shafiee MM, Es-Haghi SM. Mall image, shopping well-being and mall loyalty. International Journal of Retail & Distribution Management. 2017 Oct 18.
  8. Alarcón Lorenzo S. The trade credit in the Spanish agrofood industry. Mediterranean Journal of Economics, Agriculture and Environment (New Medit). 2011;10(2):51-7.
  9. Hernandez T, Bennison D. The art and science of retail location decisions. International Journal of Retail & Distribution Management. 2000 Sep 1.
  10. Davis P. Spatial competition in retail markets: movie theaters. The RAND Journal of Economics. 2006 Dec;37(4):964-82.
  11. Baviera‐Puig A, Buitrago‐Vera J, Mas‐Verdú F. Trade areas and knowledge‐intensive services: the case of a technology centre. Management decision. 2012 Aug 31; 50(8), 1412–1424.
  12. محمدی، نسا؛ سعیدنیا، حمیدرضا؛ حیدرزاده،کامبیز. واکاوی الگوی پیامدهای استقرار فروشگاه پاپ آپ در صنعت خرده‌فروشی کالاهای تندمصرف مبتنی بر راهبرد نظریه ی داده‌بنیاد کلاسیک گلیزر. نشریه علمی راهبردهای بازرگانی، 1399؛ 17(16)، 99-128.
  13. Mohammadi, N., Saeednia, H., Heydarzadeh, K. Analyzing the pattern of the consequences of pop-up store establishment in the fast-moving consumer goods (FMCG) retail industry based on Glazer's classic grounded theory strategy. Scientific Journal of Business Strategies, 2019; 17(16), 99-128. [In Persian]
  14. قربانیان، پریسا؛ یاوری، زهرا؛ محمدشفیعی، مجید. تحلیل ارزش خرده‌فروشی بر‌اساس ابعاد منتخب تصویر فروشگاهی (مورد مطالعه: فروشگاه‌های رفاه، مجموعه سیتی‌سنتر (هایپراستار و کوثر). تحقیقات بازاریابی نوین، 1394؛ 5(3)، 143-160.
  15. Ghorbanian, P., Yavari, Z., Mohammad Shafiei, M. Analysis of retail value based on selected dimensions of store image (case study: Refah stores, Hyperstar and Kausar City Center). New Marketing Research, 2014; 5(3), 143-160. [In Persian]
  16. Meissner P, Wulf T. Antecendents and effects of decision comprehensiveness: The role of decision quality and perceived uncertainty. European Management Journal. 2014 Aug 1; 32(4):625-35.
  17. Latour P, Le Floc'h J. Géomarketing: Principes, méthodes et applications. Ed. d'Organisation; 2001.
  18. Cliquet G, editor. Geomarketing: Methods and strategies in spatial marketing. John Wiley & Sons; 2013 Mar 4.
  19. روستا، احمد؛ سبزعلی یمقانی، کبری؛ سبزعلی یمقانی، علی. بازاریابی سیستم اطلاعات جغرافیایی (مکانی) ژئومارکتینگ (روش‌ها و استراتژی‌های بازاریابی مکانی)؛ انتشارات ماهواره و کلیدپژوه، 1396؛ ص 5.
  20. Roosta, A., Sabzali Yamaqani, K., Sabzali Yamaqani, A. Geomarketing (spatial) geographic information system marketing (spatial marketing methods and strategies). Mahvareh & Kelidpazhoh Publications, 2016; P. 5. [In Persian]
  21. Nitsche M. Micro Marketing: Data, Methods, Practice, Vienna, 1998.
  22. Kim H, Choi B. The influence of customer experience quality on customers' behavioral intentions. Services Marketing Quarterly. 2013 Oct 1;34(4):322-38.
  23. خداداد حسینی، سید حمید؛ اصانلو، بهاره؛ مشبکی اصفهانی، اصغر؛ کردنائیچ، اسدالله. طراحی مدل سودآوری مشتری برای سازمان: صنعت الکترونیک در ایران، پژوهش‌های مدیریت در ایران. 1391؛ 17(1)، 74.
  24. Khodadad Hosseini, S. H., Asanlo, B., Moshabbaki Esfahani, A., Kurdnaich, A. Designing a customer profitability model for the organization: electronics industry in Iran. Management researches in Iran. 1391; 17(1), 74. [In Persian]
  25. Roig-Tierno N, Baviera-Puig A, Buitrago-Vera J, Mas-Verdu F. The retail site location decision process using GIS and the analytical hierarchy process. Applied Geography. 2013 Jun 1;40:191-8.
  26. Aboulola OI. GIS spatial analysis: A new approach to site selection and decision making for small retail facilities (Doctoral dissertation, The Claremont Graduate University). 2018.
  27. Zhiyuan, F., Shunfeng, P., & Tao, P. Quantitative Method of Location Selecting for Supermarket. Value Engineering. 2005; 4:95-9.
  28. Ferreira JJ, Fernandes CI, Raposo ML. The effects of location on firm innovation capacity. Journal of the Knowledge Economy. 2017 Mar;8(1):77-96.
  29. Wood S, Reynolds J. Leveraging locational insights within retail store development? Assessing the use of location planners’ knowledge in retail marketing. Geoforum. 2012 Nov 1;43(6):1076-87.
  30. Azri S, Ujang U, Rahman AA. Voronoi classified and clustered data constellation: A new 3D data structure for geomarketing strategies. ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing. 2020 Apr 1;162:1-6.
  31. Banerjee S. Geomarketing and situated consumers: opportunities and challenges. InProceedings of the 3rd ACM SIGSPATIAL International Workshop on Location-based Recommendations, Geosocial Networks and Geoadvertising, 2019 Nov 5 (pp. 1-4).
  32. Balogun T, Ogbeide O. A geomarketing perspective of commercial banks distribution in benin city. Ethiopian Journal of Environmental Studies & Management. 2020 Jan 1;13(1).
  33. Baray J, Pelé M. A new geographical pricing model within the principle of geomarketing-mix. Recherche et Applications en Marketing (English Edition). 2020 Sep;35(3):29-51.
  34. Flores Mara, RR (2019). Geomarketing in the location of potential points of sale and its relationship with the purchase preference in the Pharmaceutical establishments of the City of Juliaca, 2018.
  35. Cliquet G. From Geomarketing to Spatial Marketing. InSpatial Economics Volume II 2021 (pp. 277-305). Palgrave Macmillan, Cham.
  36. Benbrahim Ansari O. Geo-Marketing Segmentation with Deep Learning. Businesses. 2021 Jun;1(1):51-71.
  37. ثابت اقلیدی، محمد؛ میرابی، وحیدرضا؛ قاسمی، بهروز؛ نوربخش، سید کامران. بررسی نقش ژئومارکتینگ و ارزش‌آفرینی آن بر توسعه زیرساخت‌های گردشگری شهری مشهد؛ فصلنامه علمی گردشگری شهری. 1400؛ 8(1).
  38. Sabet Oghlidi, M., Mirabi, V. R., Ghasemi, B., Nurbakhsh, S. K. Investigating the role of geomarketing and its value creation on the development of urban tourism infrastructure in Mashhad. Scientific Quarterly of Urban Tourism. 2021; 8(1). [In Persian]
  39. عبداله‌زاده، رضا؛ وظیفه‌دوست، حسین؛ وفایی‌نژاد، علیرضا. بررسی شاخص‏های مؤثر در مکان یابی بانک‏ها با استفاده از مدل جدید ژئومارکتینگ مبتنی بر زیرساخت داده مکانی (مطالعه موردی: شهر سمنان). نشریه علمی علوم و فنون نقشه برداری. 1400؛ 11(2)، 181-192.‎
  40. Abdollahzadeh, R., Vazifeh Doost, H., Vafaei Nejad, A. Investigating effective indicators in locating banks using a new geomarketing model based on spatial data infrastructure (case study: Semnan city). Scientific Journal of Mapping Sciences and Techniques. 2021; 11(2), 181-192. [In Persian]
  41. یعقوبی، ژیلا؛ آل شیخ، علی اصغر؛ عباسی، امیدرضا. تحلیل رفتار مشتری‏های خرده‌فروشی‏ها با استفاده از مدل‏های تعامل مکانی - مطالعه موردی: شیرینی فروشی‏های شهر تهران. فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی «سپهر». 1400؛ 30(118)، 127-138.
  42. Yaqubi, J., Ale-Sheikh, A., Abbasi, O. R. Analysis of retail customers' behavior using spatial interaction models- case study: confectioneries in Tehran. Scientific-research quarterly journal of geographic information "Sepehr". 2021; 30(118), 127-138. [In Persian]
  43. شهنوازی، عباس؛ میرابی، وحیدرضا؛ حق‌شناس کاشانی، فریده؛ شاهرودی، کامبیز. مکان‌یابی فروشگاه زنجیره‌ای در کلان شهررشت با ترکیبANP وGIS. فصلنامه مدیریت صنعتی. 1394؛ 10(33)، 93-106.
  44. Shahnavazi, A., Mirabi, V. R., Haqshenas Kashani, F., Shahroudi, C. Locating a chain store in the metropolis of Rasht with the combination of ANP and GIS. Industrial Management Quarterly. 2014; 10(33), 93-106. [In Persian]
  45. حسامی، محمد؛ شیشه‌بری، داوود. توسعه سیاست‏های ‏مکان‌یابی در افق برنامه‌ریزی بلندمدت (مطالعه موردی مکان‌یابی بیمارستان). تحقیق در عملیات در کاربردهای آن (ریاضیات کاربردی). 1394؛ 12، 69-83.
  46. Hesami, M., Shishebori, D. Development of location policies in the long-term planning horizon (a case study of hospital location). Research in operations in its applications (applied mathematics). 2014; 12, 69-83. [In Persian]
  47. محمدی، جمال؛ پورقیومی، حسین؛ زارعی، یاسر. مکانیابی پارکینگ‌های عمومی شهر کازرون. جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران). 1391؛ 10(34)، 213-232.
  48. Mohammadi, J., Pourqayumi, H., Zarei, Y. Location of public parking lots in Kazeron city. Geography (scientific-research quarterly of the Iranian Geography Association). 2013; 10(34), 213-232. [In Persian]
  49. Irwing, B. Basic retailing. Irwin, Inc. Illinois, USA, 1986.
  50. Gilbert, D. Retail marketing management. Pearson Education Limited, England; 1999.
  51. Reinartz WJ, Kumar V. Store-, market-, and consumer-characteristics: The drivers of store performance. Marketing Letters. 1999 Feb; 10(1): 5-23.
  52. Turhan G, Akalın M, Zehir C. Literature review on selection criteria of store location based on performance measures. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 2013 Nov 6; 99: 391-402.
  53. Özdağoğlu A. Tesis Yeri Seçiminde Farkli Bir Yaklaşim: Bulanik Analitik Serim Süreci. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2008; 22(1): 421-53.
  54. Erbıyık H, Özcan S, Karaboğa K. Retail store location selection problem with multiple analytical hierarchy process of decision making an application in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 2012 Oct 12; 58: 1405-14.
  55. Chatterjee D, Mukherjee B. Potential hospital location selection using fuzzy-AHP: an empirical study in Rural India. International Journal of Innovative Technology and Research. 2013; 1(4): 304-14.
  56. Tzeng GH, Teng MH, Chen JJ, Opricovic S. Multicriteria selection for a restaurant location in Taipei. International journal of hospitality management. 2002 Jun 1; 21(2): 171-87.
  57. Serdar TM. Analitik hiyerarşi süreci yöntemi ile süpermarket kuruluş yeri seçimi (Doctoral dissertation, Anadolu University (Turkey)), 2008.
  58. Yang CL, Chuang SP, Huang RH, Tai CC. Location selection based on AHP/ANP approach. In2008 IEEE International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management 2008 Dec 8 (pp. 1148-1153). IEEE.
  59. Ge D, Hu L, Jiang B, Su G, Wu X. Intelligent site selection for bricks-and-mortar stores. Modern Supply Chain Research and Applications. 2019 Aug 28.
  60. Mendes AB, Themido IH. Multi‐outlet retail site location assessment. International Transactions in operational research. 2004 Jan; 11(1): 1-8.
  61. Drezner T. Optimal continuous location of a retail facility, facility attractiveness, and market share: an interactive model. Journal of retailing. 1994 Mar 1; 70(1): 49-64.
  62. Kumar V, Karande K. The effect of retail store environment on retailer performance. Journal of business research. 2000 Aug 1; 49(2): 167-81.
  63. Berman B, Evans JR. Retail management: A strategic approach. Prentice Hall, NJ; 2010.
  64. Karande K, Lombard JR. Location strategies of broad-line retailers: an empirical investigation. Journal of Business Research. 2005 May 1; 58(5): 687-95.
  65. Agarwal R. Site Selection for Retail Store (4 Factors). Retrieved September 7, 2015. available at: http://www.yourarticlelibrary.com/retailing/site-selection-for-retail-store-4-factors/48066/
  66. Ho W. Integrated analytic hierarchy process and its applications–A literature review. European Journal of operational research. 2008 Apr 1; 186(1): 211-28.
  67. Köksal Y, Mirza E. Kuruluş Yeri Açısından Cadde Ve Alış Veriş Merkezi Mağazacılığının Karşılaştırılması: Ankara İlinde Bir Araştırma/A Comparison Of Shopping Malls And Street Stores As Regard To Choice Of Store Location: A Research In City Of Ankara. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2011;8(16):75-87.
  68. Roche, J. Retail site selection. Retrieved September 7, 2008, available at: http://www.sbnonline.com/article/retail-site-selection-how-real-estate-advisers-make-acomplicated-process-less-painful/
  69. Starfish. Starbucks: Brewing up a data storm! Digital Innovation and Transformation. Retrieved February 21, 2015, available at: https://digit.hbs.org/submission/starbucks-brewing-up-a-data-storm/
  70. Stevenson, F. Four Important Factors for Site Selection. 2015 Retrieved September 7, available at: http://www.accruent.com/blog/entry/four-important-factors-for-site-selection/
  71. Redinbaugh, L. D. Retailing management: A planning approach. McGraw-Hill, Inc; 1987.
  72. Hoch SJ, Kim BD, Montgomery AL, Rossi PE. Determinants of store-level price elasticity. Journal of marketing Research. 1995 Feb;32(1):17-29.
  73. Ingene, C., & Lusch, R. F. (). Market selection for department stores. Journal of Retailing. 1980; 56, 21.
  74. Cho DS, Moon HC, Yin W. Enhancing national competitiveness through national cooperation: The case of South Korea and Dubai. Competitiveness Review. 2016 Oct 17; 26(5): 482 - 499.
  75. Luqmani M, Yavas U, Quraeshi ZA. A convenience‐oriented approach to country segmentation: implications for global marketing strategies. Journal of Consumer Marketing. 1994 Dec 1; 29-40.
  76. Ramadani V, Zendeli D, Gerguri-Rashiti S, Dana LP. Impact of geomarketing and location determinants on business development and decision making. Competitiveness Review: An International Business Journal. 2018 Jan 15; 28(1): 98-120.
  77. Ghosh A, Craig CS. Formulating retail location strategy in a changing environment. Journal of Marketing. 1983 Jun; 47(3): 56-68.
  78. Hasty, R. & Reardon, J. Retail management. Mcgraw-Hill Compnay, Inc., USA: McGraw-Hill; 1997.
  79. Themido IH, Quintino A, Leitão J. Modelling the retail sales of gasoline in a Portuguese metropolitan area. International Transactions in Operational Research. 1998 Mar; 5(2): 89-102.
  80. Pope JA, Lane WR, Stein J. A multiple-attribute decision model for retail store location. Southern Business Review. 2002; 37(2): 15-25.
  81. Li Y, Liu L. Assessing the impact of retail location on store performance: A comparison of Wal-Mart and Kmart stores in Cincinnati. Applied Geography. 2012 Mar 1; 32(2): 591-600.
  82. Dramowicz, E. Determining Potential Markets for a Business Location. Retrieved 2005 October 25, from https://www.directionsmag.com/article/3319
  83. Sakarya S, Eckman M, Hyllegard KH. Market selection for international expansion: Assessing opportunities in emerging markets. International Marketing Review. 2007 Apr 24; 24(2): 208-238.
  84. Smith LD, Sanchez S. Assessment of business potential at retail sites: empirical findings from a US supermarket chain. The International Review of Retail, Distribution and Consumer Research. 2003 Jan 1;13(1):37-58.
  85. Durvasula S, Sharma S, Andrews JC. Storeloc: A retail store location model based on managerial. Journal of Retailing. 1992 Dec 1; 68(4): 420.
  86. Geurs KT, Ritsema van Eck JR. Accessibility measures: review and applications. Evaluation of accessibility impacts of land-use transportation scenarios, and related social and economic impact. RIVM rapport 408505006. 2001 Jun 9.
  87. Farrington J, Farrington C. Rural accessibility, social inclusion and social justice: towards conceptualisation. Journal of Transport geography. 2005 Mar 1; 13(1): 1-2.