تأثیر‌ کارآفرینی‌محوری و بازارمحوری بر عملکرد بازار شرکت‌های دانش‌بنیان با نقش میانجی قابلیت بازاریابی و اثربخشی بازاریابی (موردمطالعه: شرکت‌های دانش‌بنیان شهر بوشهر)

نویسندگان

دانشگاه خلیج فارس

چکیده

کسب عملکرد بازار مطلوب در بازار رقابتی امروزی و ماندن در این صحنه پرتلاطم نیازمند جهت‌گیری­های مناسب شرکت‌ها است. استفاده از رویکردهای کارآفرینی‌محوری و بازارمحوری در این زمینه می‌تواند مؤثر باشد. شرکت‌ها و بالأخص شرکت‌های دانش‌بنیان باید بتوانند با به‌کارگیری قابلیت‌های بازاریابی و اجرای برنامه‌های اثربخش بازاریابی، سهم بازار مناسبی را در بازار رقابتی به دست ­آورند. هدف اصلی از انجام این پژوهش بررسی تأثیر کارآفرینی‌محور و بازارمحوری بر عملکرد بازار شرکت‌های دانش‌بنیان است. بعلاوه، در این پژوهش نقش قابلیت بازاریابی و اثربخشی بازاریابی به‌عنوان دو متغیر میانجی موردسنجش قرارگرفته است. پژوهش حاضر ازنظر هدف در زمره پژوهش­های کاربردی و از دیدگاه جمع­آوری داده­ها، توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران عامل، مدیران بازاریابی و فروش و مدیران تولید و عملیات شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در پارک علم و فناوری خلیج‌فارس شهر بوشهر می­باشند. تعداد 35 شرکت به‌صورت روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید و تعداد 105 پرسشنامه بین مدیران (هر شرکت سه پرسشنامه) توزیع گردید. ابزار گردآوری داده­ها نیز پرسشنامه است. روش تجزیه‌وتحلیل داده­ها، مدل­سازی معادلات ساختاری به کمک نرم­افزار اسمارت پی ال اس بوده است. یافته­های پژوهش نشان داد که رویکرد کارآفرینی‌محوری بر قابلیت بازاریابی و اثربخشی بازاریابی و همچنین رویکرد بازار‌محوری بر قابلیت بازاریابی و اثربخشی بازاریابی تأثیر مثبت و معناداری دارند. همچنین، قابلیت بازاریابی و اثربخشی بازاریابی نیز بر عملکرد بازار شرکت‌های دانش‌بنیان تأثیر مثبت و معناداری دارند. علاوه بر این، نتایج پژوهش نشان داد که تأثیر غیرمستقیم کارآفرینی‌محور و بازارمحوری بر عملکرد بازار شرکت‌های دانش‌بنیان به‌واسطه قابلیت بازاریابی و اثربخشی بازاریابی مورد تائید قرار می­گیرد؛ بنابراین به‌کارگیری رویکردهای کارآفرینی‌محور و بازارمحوری در شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند موجب بهبود عملکرد بازار این شرکت‌ها شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Entrepreneural orientation and Market orientation on Market performance of knowledge-based Companies with Mediating Role of Marketing Capability and Marketing Effectiveness

نویسندگان [English]

  • Majid Esmaeilpour
  • Fakhreieh Hamidianpure
  • Zahra Mohammadi
چکیده [English]

To achieve the desired market performance in the current competitive market and survive in this turbulent arena require appropriate orientations by companies. The use of entrepreneurial orientation and market orientation approaches in this area can be effective. Companies, especially knowledge-based companies, should obtain appropriate market share in a competitive market by applying marketing capabilities and implementing effective marketing programs. The main objective of this research is to evaluate the entrepreneurial orientation and market orientation effect on the market performance of knowledge-oriented companies. Moreover, the role of marketing capability and marketing effectiveness was measured as two mediating variables. The current research is an applied research in terms of objective and correlational type of descriptive-survey research in terms of data collection. The research population included knowledge-oriented companies operating in the Persian Gulf Science and Technology Park of Bushehr. In this research, 35 companies were selected using simple randomized sampling method. Questionnaire was used as data collection tool. Smart PLS software was used for analyzing data and modeling structural equations. The research results revealed that entrepreneurial orientation has a positive and significant effect on marketing capability and marketing effectiveness. In addition, marketing capability and marketing effectiveness have a positive and significant effect on the market performance of knowledge-based companies. In addition, the research results revealed that the indirect, entrepreneurial orientation and market orientation effect on the market performance of knowledge-based companies is confirmed by mediating role of marketability capability and marketing effectiveness. Thus, using entrepreneurial orientation and market orientation approaches in knowledge-based companies can improve the market performance of these companies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Entrepreneurship orientation
  • Market orientation
  • market performance
  • marketing capability
  • marketing effectiveness
1. بهرامی، پ. (1391). تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی-شرکت‌های دانش‌بنیان در پارک علم و فناوری خلیج‌فارس (شهر بوشهر)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران. 2. Adrian, P., & Pennie, F. (2004). The role of multichannel integration in customer relationship management. Industrial Marketing Management, Vol. 33, No. 3, pp. 527-538. 3. Sulistyo, H., & Siyamtinah, H. (2016). Innovation capability of SMEs through entrepreneurship, marketing capability, relational capital and empowerment. Asia Pacific Management Review, Vol. 21, No. 4, pp. 196-203. 4. Silvia, L. M., & Rajshekhar, G. J. (2015). Entrepreneurial orientation, marketing capabilities and performance: The Moderating role of Competitive Intensity on Latin American International New Ventures. Journal of Business Research, Vol. 69, No. 6, pp. 2040-2051. 5. ملک اخلاق، ا.، ابراهیم پور، م.، نوروزی رودپشتی، ز. (1395). مطالعه تأثیر بازارگرایی بر عملکرد بازار شرکت‌های کوچک و متوسط با میانجی‌گری قابلیت‌های نوآوری. فصلنامه راهبردهای بازرگانی، دوره 13، شماره 7، صص. 57-74. 6. Luiz dos Santos, I., Vieira Marinho, S. (2018). Relationship between entrepreneurialorientation, marketing capability and business performance in retail supermarkets in Santa Catarina (Brazil). Innovation & Management Review, Vol. 15, No. 2, pp. 118-136. 7. Aydın, K., & Thandiwe, T. (2016). Impact of marketing effectiveness and capabilities, and export market orientation on export performance: evidence from Turkey. European Business Review, Vol. 28, No. 5, pp. 1-29. 8. Hughes, M., & Morgan, R. (2007). “Deconstructing the Relationship between Entrepreneurial Orientation and Business Performance at the Embryonic Stage of Firm Growth”. Industrial Marketing Management , vol. 36(5), pp. 651-661. 9. Morgan, N., Vorhies, D., & Mason, C. (2009). Market orientation, marketing capabilities, and firm performance. Strategic Management Journal, Vol. 30, No. 4, pp. 909–920. 10. Vega-Vázquez, M., Cossío-Silva, F., Revilla-Camacho, M. (2017). Entrepreneurial orientation–hotel performance: Hasmarket orientation anything to say? Journal of Business Research, Vol. 69, No. 11, pp. 1-6. 11. Dess, G.G. and Lumpkin, G.T. (2005). The role of entrepreneurial orientation in stimulating effective corporate entrepreneurship. Academy of Management Executive, Vol. 19, No. 1, pp. 147-156. 12. Chen, J.C.H., Parker, L.J. and Lin, B. (2006). Technopreneurship in native American businesses: current issues and future with a case study. International Journal of Management and Enterprise Development, Vol. 30, No. 2, pp. 70-84. 13. Naldi, L., Nordqvist, M., Sjoberg, K. and Wiklund, J. (2007). Entrepreneurial orientation, risk taking, and performance in family firms, Family. Businesss Rreview, Vol. 20, No. 1, pp. 997-1017. 14. George, B., & Marino, L. (2011). The epistemology of entrepreneurial orientation: Conceptual formation, modeling, and operationalization. Entrepreneurship: Theory & Practice, Vol. 35, No. 5, pp. 989-1024. 15. Rauch, I., Wiklund, J., Lumpkin, G., & Frese, M. (2009). Entrepreneurial orientation and business performance: An assessment of past research and suggestions for the future. Entrepreneurship Theory and Practice, Vol. 33, No. 3, pp. 761-787. 16. Miller, D. (1983). The correlates of entrepreneurship in three types of firms, Management Science, Vol. 29, No. 7, pp. 770–791. 17. Covin, J., & Slevin, D. (1989). Strategic management of small firms in hostile and benign environments. Strategic Management Journal, Vol. 10, No. 1, pp. 75-87. 18. Bhattaraia, G. H., Caleb, C.Y., Kwonga, M. T. (2019). Market orientation, market disruptiveness capability and social enterprise performance: An empirical study from the United Kingdom. Journal of Business Research, Vol. 96, No. 1, pp. 47-60. 19. Narver, J., & Slater, S. (1990). The Effect of a Market Orientation on Business Profitability. Journal of Marketing, Vol. 54, No. 4, pp. 20-35. 20. Han, Jin, Kim, Namwoon and Srivastava, Rajendra (1998). Market Orientation and Organizational Performance: Is Innovation a Missing Link? Journal of Marketing, Vol. 62, No. 4, pp. 30–45. 21. Jaworski, B. J., & Kohli, A. K. (1993). Market orientation: Antecedents and consequences. Journal of Marketing, Vol. 57, No. 3, pp. 53–70. 22. Day, G.S. (1994). The capabilities of market-driven organization., Journal of Marketing, Vol. 58, No. 4, pp. 37–52. 23. Vorhies D. W., & Morgan N.A. (2005). Benchmarking marketing capabilities for sustainable competitive advantage. Journal of Marketing, Vol. 69, No. 1, pp. 80-94. 24. Dutta, Shantanu, Om Narasimhan, and Surendra Rajiv (1999). Success in High-Technology Markets: Is Marketing Capability Critical?. Marketing Science, Vol. 18, No. 4, pp. 47–68. 25. Dutta S., Zbaracki M. J., Bergen, M. (2003). Pricing process as a capability: a resource-based perspective", Strategic Management Journal, Vol. 24, No. 7, pp. 615–630. 26. Weitz, Barton A. and Sandy Jap (1995). Relationship Marketing and Distribution Channels. Journal of the Academy of Marketing Science, Vol. 23, No. 4, pp. 305–320. 27. McKee, Daryl O., Jeffrey S. Conant, P. Rajan Varadarajan, and Michael P. Mokwa (1992). Success-Producer and Failure- Preventer Marketing Skills: A Social Learning Theory Interpretation. Journal of the Academy of Marketing Science, Vol. 20, No. 4, pp. 17- 26. 28. Shapiro, Benson P., Adrian Slywotzky, and Stephen X. Doyle (1997). Strategic Sales Management: A Boardroom Issue. Strategy and Business, Vol. 8, No. 1, pp. 29–36. 29. Morgan, Neil A., Bruce H. Clark, and Richard A. Gooner (2002). Marketing Productivity, Marketing Audits, and Systems for Marketing Performance Assessment: Integrating Multiple Perspectives. Journal of Business Research, Vol. 55, No. 5, pp. 363–75. 30. Noble, Charles H. and Michael P. Mokwa (1999). Implementing Marketing Strategies: Developing and Testing a Managerial Theory. Journal of Marketing, Vol. 63, No. 4, pp. 57–73. 31. Kotler, P., Keller, K., Ang, H., Leong, S., & Tan, C. (2017). Marketing Management an Asian. Perspective. Pearson, United Kingdom, 7th Edition. 32. Webster, C. (1995). Marketing culture and marketing effectiveness in service firms. Journal of Services Marketing, Vol. 9, No. 2, pp. 6-21. 33. Powell, Guy, R. (2012). Marketing Calculator: measuring and managing return on marketing investment. John Wiley & Sons, Singapore, First edition. 34. Appiah-Adu, K., Fyall, A., & Satyendra, S. (2001). Marketing effectiveness and business performance in the financial service industry. Journal of Services Marketing, Vol. 15, No. 1, pp. 18-34. 35. Kotler, P. (1977). From sales obsession to marketing effectiveness, Harvard Business Review, November-December, pp. 67-75. 36. نوع پسند اصیل، س.، رمضان پور، ا.، عطاری اصل، پ. (1395). تأثیر قابلیت بازاریابی، نوآوری و یادگیری بر عملکرد سازمان مطالعه موردی: پتروشیمی تبریز، فصلنامه مدیریت بهره‌وری، دوره 9، شماره 1، شماره پیاپی 36، صص. 95-124. 37. حکیمی، ا. (1396). تأثیر فرهنگ سازمانی بر قابلیت های بازاریابی و عملکرد: تبیین نقش میانجی جهت گیری های استراتژیک برون گرا، فصلنامه مدیریت بازرگانی، دوره 9، شماره 4، صص. 739-762. 38. Miriam Mugwati , Geoffrey Bakunda,. (2019). "Board gender composition and marketing effectiveness in the female consumer market in Zimbabwe", Gender in Management: An International Journal, Vol. 34, No. 2, pp. 94-120. 39. Hidesuke, T. (2016), "Effects of industry forces, market orientation, and marketing capabilities on business performance: An empirical analysis of Japanese manufacturers from 2009 to 2011", Journal of Business Research, Vol. 22, No. 3, pp. 1-9. 40. Covin, J.G. and Slevin, D.P. (1991), “A conceptual model of entrepreneurship as firm behaviour”, Entrepreneurship Theory and Practice, Vol. 16, No. 3, pp. 7-25. 41. Wetzels, M; Odekerken-Schroder, G., & Oppen, C. (2009). Using PLS Path Modeling for Assessing Hierarchical Construct Models: Guidelines and Empirical Illustration. Management Information Systems Quarterly, Vol. 33, No. 1, pp. 98-120. 42. Sobel, M. E. (1982). Asymptotic intervals for indirect effects in structural equations models. In S. Leinhart (Ed.), Sociological methodology, San Francisco: Jossey-Bass, 290-312.