بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و رفتار شهروندی سازمانی در شرکت گاز استان فارس

نویسندگان

چکیده

رفتار شهروندی سازمانی در بر گیرنده رفتارهایی است که افراد از طرف سازمان، هیچ گونه اجباری جهت انجام آنها ندارند.از طرفی با توجه به اینکه رفتار شهروندی سازمانی ، فرایندی درون سازمانی بوده و متاثر از عوامل سازمانی نظیر حمایت و پشتیبانی مدیریت، مکانیزمهای پاداش ، فرهنگ سازمانی، عدالت سازمانی، کیفیت زندگی کاری و ... است؛ به نظر می رسد بررسی نقش و اثر این عوامل در فرایند آن می تواند موجب بهبود،تسهیل و تسریع پیامدهای مرتبط با اهداف رفتار شهروندی سازمانی گردد. بنابراین، بررسی ارتباط بین مولفه های کیفیت زندگی کاری همچون حقوق و دستمزد منصفانه، امنیت شغلی، فرصت آموزش و مشارکت داشتن در تصمیم گیریها با رفتار شهروندی سازمانی در شرکت گاز استان فارس،  هدف اصلی مقاله حاضر بوده است. جامعه آماری تحقیق، شامل 170 نفر از کارکنان شرکت گاز می باشد که از این جامعه آماری، 103 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده، پرسشنامه می باشد. در این تحقیق از دو پرسشنامه کیفیت زندگی کاری و رفتار شهروندی سازمانی استفاده گردیده است. جهت سنجش روایی پرسشنامه ها از نظرات اساتید صاحب نظر در این زمینه استفاده گردید که نظرات آنها در مورد روایی پرسشنامه ها مطلوب و مثبت بود و همچنین در رابطه با پایایی، از فرمول آلفای کرونباخ استفاه گردید که در نهایت پایایی پرسشنامه کیفیت زندگی کاری، 88.3 و پایایی پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی برابر با 90.3 بود. همچنین از نرم افزار آماری spss جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. فرضیات تحقیق نیز با استفاده از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفته شده اند و  در ادامه نیز با استفاده از آزمون فریدمن، مولفه های کیفیت زندگی کاری رتبه بندی گردیده اند وبا استفاده از آزمون tیک نمونه ای،وضعیت رفتار شهروندی سازمانی در شرکت گاز استان فارس مشخص شده است. مدلی ارائه شده است که به مولفه های کیفیت زندگی کاری در فرایند رفتار شهروندی سازمانی توجه کرده و بر همین اساس و در راستای نتایج به دست آمده بر مبنای مدل مفهومی، فرضیات تحقیق مورد تایید قرار گرفته اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examination of Relationship between Quality of Work Life and Organiza-tional Citizenship Behavior: A Case Study of Fars Gas Company

نویسندگان [English]

  • S.A Hoseini
  • Keshavarzi
  • F Zare
  • A Arabi
چکیده [English]

Organizational citizenship behavior involves behaviors that individuals are not forced by organization to do. In one hand, since organizational citizen-ship behavior is an intra-organizational process, and is influenced by organi-zational factors such as management support, reward mechanism, organiza-tional culture, organizational justice, quality of work life, and so on, it seems that studying the role and impact of these factors on its process can improve, facilitate, and expedite the consequences related to  citizenship behavior goals in an organization. However, the objective of current study is to exam-ine the relationship between quality of work life    _such as fair wages and salaries, job security, opportunities to train and growth, and    participation in decision making_ and the organizational citizenship behavior in Fars Gas Company. The research population includes 170 employees in Iran Gas Company. 103 employees were selected using simple random sampling. Data collection was performed through questionnaire. Two questionnaires of “quality of working life” and “Organizational citizenship behavior” were used in this research. The opinions of specialist professors in this field were used to assess the validity of questionnaires. Its validity was positive and ac-ceptable. Chronbach’s Alpha were used to assess the reliability of question-naires that the reliability of questionnaire “quality of working life” was 88.3, and the reliability of questionnaire “Organizational citizenship behavior” was 90.3. Statistical software SPSS also was used to analyze the data. Hy-pothesis is examined using Pearson`s correlation coefficient test, then quality of work life`s components is ranked using Friedman`s test, and the status of organizational citizenship behavior is determined in Fars Gas Company using t-sample test. A conceptual model is presented that considers the quality of work life`s components, and all hypotheses are confirmed based on the re-sults of this conceptual model.A

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizational citizenship behavior
  • Quality of work life