طراحی مدلی برای چابکی استراتژیک با رویکرد قابلیت‌های پویا در صنعت بانکداری(موردمطالعه: بانک‌های فعال در استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

1 مدرس، دانشگاه علمی-کاربردی استان ایلام، مرکز پارسیان(ایلام1)، ایلام، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه ایلام ،ایلام، ایران

3 استادیار دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

صنعت بانکداری به دلیل افزایش عدم اطمینان و تغییر و تحولات محیط پیرامون با چالش‌ها و موانعی روبرو است. گذر از این چالش‌ها نیازمند آمادگی و توانایی تطابق سریع صنعت بانکداری با شرایط پیچیده از طریق قابلیت‌هایی است که توان انعطاف‌پذیری و چالاکی صنعت را افزایش دهند. چابکی استراتژیک به‌عنوان یک رویکرد نوین برای مقابله با شرایط پیچیده موردتوجه قرارگرفته است. بر این اساس پژوهش حاضر باهدف ارائه مدلی برای چابکی استراتژیک با رویکرد قابلیت‌های پویا در صنعت بانکداری انجام شد. این پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و از منظر هدف، کاربردی است و در آن از استراتژی نظریه داده بنیاد به‌عنوان یک روش دقیق و نظام‌مند بهره برده شده است. جامعه حاضر در این پژوهش بانک‌های فعال در استان ایلام بوده‌اند. داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با 11 نفر از خبرگان بانکی که به روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند، انجام شد. مفاهیم و مقوله‌های بدست آمده از مصاحبه طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی(132 مفهوم، 36 مقوله فرعی و 14 مقوله اصلی) انجام گرفت و درنهایت در قالب مدل مفهومی داده بنیاد تدوین شد. یافته‌های نشان داد که پدیده محوری( چابکی استراتژیک)  شامل: ابعاد قابلیت حساسیت استراتژیک، قابلیت هوشمندی استراتژیک و قابلیت نوسازی استراتژیک است. عوامل علّی مدل عبارتند از : عوامل کلان محیطی و عوامل سازمانی و مدیریتی ؛ و عوامل زمینه‌ای مدل نیز شامل سیاست‌گذاری مؤثر و دوراندیشی استراتژیک هستند. استراتژی‌های موردنظر عبارتند از : استراتژی رشد و توسعه فردی و استراتژی تنوع و مشارکت. عوامل مداخله‌گر مدل نیز شامل: عوامل محیطی و رقابتی، عوامل سازمانی و آگاهی از فرایندهای کسب‌وکار هستند. درنهایت پیامدهای بکارگیری چابکی استراتژیک در صنعت بانکداری شامل پیامدهای درونی و پیامدهای بیرونی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a Strategic Agility Model with the Dynamic Capabilities Approach in the Banking Industry (Case Study: Active Banks in Ilam Province)

نویسندگان [English]

  • emad golmohammadi 1
  • Esfandyar Mohammadi 2
  • Zinab Tolabi 2
  • Shahram Khalil Nezhad 3
1 lecturer University, University of Applied Science and Technology ilam, Parsian Center ( ilam 1Center)
2 Associate Professor Faculty of Literature and Humanities, Ilam University, Ilam, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Management & Accounting, Allameh Tabatabaii, University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The banking industry is facing challenges and obstacles due to increasing uncertainty and changes in the surrounding environment. Overcoming these challenges requires preparation and the ability to quickly adapt the banking industry to complex conditions through capabilities that increase the flexibility and agility of the industry. Strategic agility has been considered a new approach to dealing with complex situations. Based on this, the present research aims to provide a model for strategic agility with the approach of dynamic capabilities in the banking industry. This research is qualitative and practical in terms of the purpose, and the foundation's data theory strategy has been used as a precise and systematic method. The population was the active banks in Ilam province. The data were collected using semi-structured interviews with 11 bank experts who were selected through purposive and snowball sampling. The concepts and categories obtained from the interview were conducted through the process of open, central, and selective coding (132 concepts, 36 sub-categories, and 14 main categories) and finally compiled in the form of the foundation's data conceptual model. The findings showed that the central phenomenon (strategic agility) includes: the dimensions of strategic sensitivity, strategic intelligence, and strategic innovation. The causal factors of the model include macro-environmental factors and organizational and management factors. The contextual factors of the model also include effective policy making and strategic foresight. The desired strategies are individual growth and development strategy and diversity and participation strategy. The intervening factors of the model include environmental and competitive factors, organizational factors, and knowledge of business processes. Finally, the consequences of applying strategic agility in the banking industry contain internal consequences and external consequences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic Agility
  • Dynamic Capabilities
  • Banking Industry
  • Competitive Advantage
  • Ilam Province
  1. Nejatian, M., Zarei, M.H., Rajabzadeh, A., Azar, A. & Khadivar, A. (2019). “Paving the path toward strategic agility: A methodological perspective and an empirical investigation”, Journal of Enterprise Information Management, 22(4), 538-562.
  2. بائی، ساناز؛ کردنائیج، اسداله و دلخواه، جلیل (1395). «چابکی استراتژیک در صنعت بانکداری ایران و تأثیر آن بر کارایی»، راهبردهای بازرگانی، 23(8)، صص: 43-58.
  3. Vagnoni, E., & Khoddami, S. (2016). “Designing Competitivity Activity Model through the strategic agility approach in a turbulent environment”, foresight, 18(6), 625-648.
  4. Lempert, R. J., Popper, S. W. & Bankes, S. C. (2003). “Shaping the Next One Hundred Years: New Methods for Quantitative Long-Term Policy Analysis”, Santa Monica, Ca.: Rand Corporation.
  5. Williamson, P. J. (1999). “Strategy as Options On The Future”, Sloan Management Review, 40(3), 117-126.
  6. Kim, W. C. & Mauborgne, R. (2004). “Blue Ocean Strategy”, Boston: Harvard Business School Press.
  7. McGrath, R. G (2013). “The End of Competitive Advantage: How to Keep Your Strategy Moving as Fast as Your Business”, Harvard Business Review Press.
  8. kotter, J., P. (2014). “Accelerate: Building Strategic Agility for a Faster-Moving World”, Harvard Business Review Press.
  9. Shams, R., Vrontis, D., Belyaeva, Z., Ferraris, A., & Czinkota, M. R (2020). “Strategic agility in international business: A conceptual framework for agile multinationals”, Journal of International Management, Available online 7 February 2020, 100737
  10. خورشید، صدیقه و همتی، مریم (1392). «مطالعه تطبیقی چابکی استراتژیک در صنایع تولیدی شهر سمنان»، فرایند مدیریت و توسعه، 26(1)، صص: 29-60.
  11. Singh, B., & Rao, M. K. (2016). “Effect of intellectual capital on dynamic capabilities”, Journal of Organizational Change Management, 29(2), 129 – 149.
  12. Teece, D.J., Pisano, G., & Shuen, A., (1997). “Dynamic capabilities and strategic management”, Strategic Management Journal, 18 (7), 509-533.
  13. اکبری، محسن و اسماعیل‌زاده، محمد (1392). «نقش قابلیت‌های پویا در خلق مزیت رقابتی»، چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، 12(16)، صص: 127-144.
  14. نکوئی‌زاده، مریم؛ حسینی، سید محمود؛ قره‌چه، منیژه و حاجی‌کریمی، عباسعلی (1394). «الگوی مسیر ساختاری رابطه قابلیت‌های پویا و پویایی محیطی»، چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، 14(22)، صص 85-103.
  15. آرمان، مانی و شفیعی، محبوبه (1396). «قابلیت‌های رقابتی در شرکت‌های دانش‌بنیان مدلی برای تبیین نقش چابکی استراتژیک و یادگیری استراتژیک»، مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 25(83)، صص 25-50.
  16. Teece, D.J. (2018). “Business models and dynamic capabilities”. Long Range Planning,51, 40-49.
  17. Helfat, C.E. & Martin, J.A. (2015). “Dynamic managerial capabilities: Review and assessment of managerial impact on strategic change”. Journal of Management, 41(5), 1281-1312.
  18. جلالی، سید حسین؛ خلیل‌نژاد، شهرام و گل‌محمدی، عماد(1397). «قابلیت‌های راهبردی در صنعت نفت و گاز: مطالعه‌ای در بخش میان دستی»، مدیرت نوآوری، 7(4)، صص: 65-90.
  19. Singh, k., (2008). “Relationship between learning organization and transformational leadership: banking organizations in India”, International Journal of Business and Management Science, 1(1), 97-111.
  20. قلیزاده زاوشتی، مهدی؛ فضلی، صفر؛ کشاورز ترک، عین‌الله و ابن الرسول، سید اصغر (1398). «شناسایی قابلیت‌های کلیدی آینده‌نگاری سازمانی در بانک‌ها و مؤسسات مالی ایران»، آینده‌پژوهی مدیریت، 30(116)، صص 1-15.
  21. میرسپاسی، ناصر و فرشچی، شبنم (1391). «چابک سازی بانک‌ها و تهیه ابزاری برای سنجش میزان چابکی سازمانی در بانک‌های دولتی ایران (سنجش میزان آمادگی بانک صادرات)»، آینده‌پژوهی مدیریت، 23(96)، صص 11-24.
  22. سرلک، محمدعلی؛ دل‌انگیزان، سهراب و کاکه برایی، اسماعیل (1395). «بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد سازمان‌های چابک بر اساس الگوی گلدمن و ناگل»، مدیریت توسعه و تحول، 24، صص 1-10.
  23. محمدی، اسفندیار؛ احمدی، کیومرث؛ ویسه، صیدمهدی و گل‌محمدی، عماد(1399). «ارتباط سیستمی بین ارتقای نظام نوآوانه شرکت‌های دانش‌بنیان با تسهیم دانش و رهبری مبتنی بر علوم اعصاب»، پژوهش‌های پیشرفت، سیستم‌ها و راهبردها، 1(3)، صص: 11-36.
  24. جلالی فراهانی، علیرضا (1399). «تأثیرات کووید 19 بر صنعت بانکداری از منظر فناوری اطلاعات، ایبِنا(رسانه مرجع نظام بانکی و اقتصادی) »، قابل دسترسی از : (http://www.ibena.ir/news/114317/)
  25. خبرگزاری مهر(1399)، «پیامدهای کرونا بر نظام بانکداری/ضرورت بازبینی حقوق قراردادها»، قبل از دسترسی از: (com/xRL4D)
  26. Xing, Y., Liu, Y., Boojihawon, D. K., & Tarba, S (2020). “Entrepreneurial team and strategic agility: A conceptual framework and research agenda”, Human Resource Management Review, 30(1), https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2019.100696.
  27. بندریان، رضا (1395). «ارائه مدل مفهومی چابکی استراتژیک در سازمان‌های پژوهش و فناوری»، رشد فناوری، 12(46)، صص: 9-14.
  28. نعمتی، محمدعلی؛ همتی، مریم و خلقی، ایمان (1392). «طراحی مدل مزیت رقابتی شرکت‌های تولیدی بر مبنای تئوری قابلیت‌های پویا و چابکی راهبردی در راستای توسعه اقتصادی شهر سمنان»، اقتصاد و مدیریت شهری، 1(2)، صص: 75-86.
  29. Hemmati, M., Feiz, D., Jalilvand, M.R., & Kholghi, I (2016). “Development of fuzzy two-stage DEA model for competitive advantage based on RBV and strategic agility as a dynamic capability”, Journal of Modelling in Management, 11(1), 288-308.
  30. دوز، ایوال و کوسونن، میکو(1390). «استراتژی سریع (نقش چابکی استراتژیک در بازیافتن زمان ازدست‌رفته در کار) »، ترجمه دکتر احمد روستا، کلک سیمین، تهران.
  31. Weber, Y., & Tarba, S.Y.(2014). “Strategic agility: a state of the art introduction to the special section on strategic agility”. Calif. Manag. 56 (3), 5–12.
  32. e Cunha, P.M., Gomes, E., Mellahi, K., Miner, A.S., & Rego, A(2020). “Strategic agility through improvisational capabilities: Implications for a paradox-sensitive HRM”, Human Resource Management Review, 30(1), 1-13.
  33. Battistella, C., De Toni, A. F., De Zan, G., & Pessot, E. (2017). “Cultivating business model agility through focused capabilities: A multiple case study”. Journal of Business Research, 73, 65-82.
  34. Teece, D., & Pisano, G. (1994). “The dynamic capabilities of firms: an introduction”. Industrial and corporate change, 3(3), 537-556.
  35. Eisenhardt, K. M., & Martin, J. A. (2000). “Dynamic capabilities: what are they?”, Strategic management journal, 21(10-11), 1105-1121.
  36. Zollo, M. & Winter, S.G. (2002). “Deliberate learning and the evolution of dynamic capabilities”, Organization Science, 13(3), 339-351.
  37. Winter, S. G. (2003). “Understanding dynamic capabilities”. Strategic management journal, 24(10), 991-995.
  38. سیدکلالی، نادر(1399). «مزیت رقابتی در صنعت مشاورۀ مدیریت ایران و آلمان: نقش قابلیت‌های پویا»، مدیریت کسب‌وکارهای بین‌المللی، 3(2)، صص: 23-41.
  39. طیبی ابوالحسنی، سید امیرحسین و ابراهیمی، مهدی (1398). «بازاندیشی مفهوم قابلیت‌های پویا»، مدیریت کسب‌وکارهای بین‌المللی، 2(1)، صص: 103-148.
  40. -ضیایی، مظاهر(1388). «مفهوم قابلیت پویا و کاربرد آن برای کسب برتری رقابتی». هفتمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت. تهران.
  41. Barreto, I. (2010). “Dynamic capabilities: A review of past research and an agenda for the future”. Journal of management, 36(1), 256-280
  42. نقی‌زاده، محمد؛ سیدنقوی، میرعلی و احسانی، راضیه(1392). «تأثیر قابلیت‌های پویا بر توانمندی نوآوری محصول در بنگاه‌های بخش دارویی ایران»، مدیریت نوآوری،2(3)، صص:27-51.
  43. Augier, M., Teece, D. J., (2009). “Dynamic capabilities and the role of managers in business strategy and economic performance”, Organization Science, 20(2), 410-421.
  44. Peteraf, M., Di Stefano, G., & Verona, G. (2013). “The elephant in the room of dynamic capabilities: Bringing two diverging conversations together”. Strategic Management Journal, 34(12), 1389-1410.
  45. قاضی نوری، سروش؛ مختار زاده، نیما؛ ابویی، محمد و رشیدی آستانه، متین (1399). «ظهور قابلیت‌های پویا در یک شرکت کوچک و متوسط دانش‌بنیان در حوزه فین تک»، مدیریت نوآوری، 9(1)، صص: 101-138.
  46. نکوئی‌زاده، مریم؛ حسینی، سید محمود؛ قره‌چه، منیژه و حاجی‌کریمی، عباسعلی (1393). «مدل سازوکار اثرگذاری قابلیت‌های پویا بر عملکرد شرکت»، اندیشه مدیریت راهبردی،8(2)، صص: 67-98.
  47. محمدکریمی، پرستو؛ سیدنقوی، میرعلی و صلواتی، عادل (1399). «شناسایی ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های چابکی استراتژیک در بانک ملی ایران»، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 26(78)، صص: 37-72.
  48. Doz, Y. L., & Kosonen, M. (2010). “Embedding strategic agility: A leadership agenda for accelerating business model renewal”. Long Range Planning, 43(2/3), 370-382.
  49. Mavengere, N.B. (2009). “Strategic agility of supply chains. Master's Thesis”. Turku School of Economics.
  50. شمسی گوشکی، سجاد؛ یزدانی، حمیدرضا؛ حاجی‌پور، بهمن و سلطانی، مرتضی (1399). «طراحی چارچوب چابکی راهبردی با رویکرد قابلیت‌های پویا: بررسی نقش تفکر، یادگیری راهبردی و قابلیت فناوری اطلاعات (مطالعه موردی صنعت فولاد استان کرمان)»، مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 10(41)، صص: 387-414.
  51. ابوالقاسمی، مهدیه؛ شریفی، علی‌اصغر و ایمانی، محمدتقی (1397).«شناسایی و سنجش وضعیت پیشایندها و پسایندهای چابکی سازمانی ادارات آموزش‌وپرورش کشور در یک مدل فرایندی»، رهبری و مدیریت آموزشی، 12(3)، صص: 9-29.
  52. دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، مهدی و آذر، عادل (1398). «روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع»، انتشارات صفار، چاپ ششم، تهران.
  53. Creswell, J. & Creswell, J. (2018). “Research design: qualitative, quantitative, and mixedmethods approaches”. Thousand Oaks, California: SAGE Publications, Inc.
  54. Ham el, G., & Välikangas, L. (2003). “ The quest for resilience”. Harvard Business Review, 81(9), 52-63.

هانگر، جی.دیوید و ویلن، توماس ال(1386). «مبانی مدیریت استراتژیک»، ترجمه دکتر سید محمد اعرابی و داود ایزدی، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ سوم، تهران