اندازه‌گیری کارایی کشور ایران در مزیت رقابتی در مقایسه با کشورهای منتخب وتحلیل حساسیت آن در مقایسه با کشورهای پیشرو جهان و منطقه

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

دیدگاه کارایی محور یکی از شاخصه­های  اصلی در مقایسه مناسب واحدهای تصمیم­گیری می­باشد، چرا که با نگاه دوسویه– توجه همزمان به ورودی و خروجی یک سیستم- به محاسبه کامل عملکرد می­پردازد. در این تحقیق از رویکرد تحلیل پوششی داده­ها به عنوان رویکرد ریاضی مناسب برای محاسبه کارایی صادرات غیر نفتی ایران استفاده شده­است. علاوه بر این با بکارگیری مدل مزیت رقابتی پورتر در سطح ملل که به مدل الماس­گون معروف است، شاخص­های ورودی و خروجی تحقیق استخراج گردیده­است. با توجه به انتخاب 112 کشور و 12 شاخص ورودی و دو شاخص خروجی نتیجه حاصل ایران را با کارایی 61 درصد در رتبه هفتاد  قرار داده­است. در تحلیل حساسیت، شاخص­های حساس ایران در مقایسه با کشورهای پیشرو جهان و منطقه مورد مقایسه قرار گرفته­است. ایران در شاخص­هایی چون اثربخشی دولت و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ضعف عمده­ای نسبت به این کشورها نشان می­دهد و در شاخص­هایی چون حمل و نقل ریلی کالا، ثبت مارک­های تجاری و تعداد محققان تحقیق و توسعه، دارای قوت نسبی می­باشد. در مورد کشورهای مرجع نیز مشخص گردید ایران برای طی کردن مسیر کارایی باید از نسبت­های ورودی و خروجی کشورهای کارایی چون قطر، عمان، میانمار، لوگزامبورگ، هنگ کنگ، اتیوپی و بحرین پیروی کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measuring Iran’s Efficiency in Competitive Advantage Compared to Selected Countries and its Sensitivity Analysis in Contrast to Pioneer Countries in the World and the Area

نویسنده [English]

  • Seyed hamid Khodadad Houseini 2
چکیده [English]

Efficiency is of the most important components in suitable comparison of decision making units because completely calculates the performance with two-side
vision “considering input and output”. In this paper, data envelopment analysis (DEA) is used as mathematical approach for calculation of Iran non-oil exports. Also input and output indexes of the research were extracted using Porter’s competitive advantage model named “diamond-like”. The efficiency of 61% indicated the rank of 70 for Iran by using 12 countries, 12 input indexes and 2 output indexes. For sensitivity analysis, sensitive indexes of Iran is compared to pioneer countries in the world and the area. Iran has extreme weakness in indexes such as effectiveness of government and gross fixed capital formation while is relatively strong in rail transit, brand registration, and R&D researchers. At the end, it is shown that Iran should follow countries like Qatar, Oman, Myanmar, Hong Kong, and Jordan in order to pass the road for efficiency.

کلیدواژه‌ها [English]

  • competitive advantage
  • Diamond-like Model
  • DEA
  • Efficiency
  • Non-oil Export